Ngành ngân hàng đang đối diện với thách thức khó khăn trong việc cho vay, mặc dù dư nợ của họ đã đạt hơn 6 triệu tỷ đồng. Tiền của người dân và tổ chức kinh tế đang trở lại gửi vào ngân hàng mặc dù lãi suất ngày càng giảm. Các biện pháp đã được triển khai, bao gồm hạ lãi suất cho vay, tung ra các gói vay lãi suất ưu đãi và giảm thủ tục giải ngân, nhưng vốn vẫn "ế". Tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế không chỉ giúp cứu doanh nghiệp mà còn là cứu ngân hàng.
Tại Hội thảo "Tăng khả năng hấp thụ vốn cho doanh nghiệp" diễn ra vào ngày 25/7, các chuyên gia trong và ngoài nước đã tìm kiếm giải pháp cho ngành ngân hàng với tình hình hiện tại khi dù đã hạ lãi suất nhưng tăng trưởng tín dụng vẫn ở mức thấp.
Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), tính đến ngày 30/6, dư nợ tín dụng nền kinh tế đạt trên 12,4 triệu tỷ đồng, tăng trưởng 4,73% so với đầu năm. Tuy nhiên, tăng trưởng này đang giảm và hiện chỉ đạt khoảng hơn 4%, thấp hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2020 và các năm còn lại trong giai đoạn 2018-2022.
Trong số đó, dư nợ đối với doanh nghiệp là khoảng 6,3 triệu tỷ đồng, tăng 4,66% so với cuối năm 2022 và chiếm 51% tổng dư nợ nền kinh tế. Dư nợ đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ đạt gần 2,3 triệu tỷ đồng, tăng gần 4% so với cuối 2022 và chiếm khoảng 19% tổng dư nợ nền kinh tế. Tuy nhiên, tăng trưởng tín dụng ở hầu hết các lĩnh vực đều thấp, trừ lĩnh vực xây dựng.
Đối diện với thực trạng doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc vay vốn tín dụng, ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa, đã lên tiếng xác nhận rằng khoảng 25% doanh nghiệp trong phạm vi này đang không thể vay được vốn tín dụng. Ông nhấn mạnh rằng bên cạnh tác động khách quan từ thị trường, còn có yếu tố chính sách của Nhà nước vẫn chưa đạt tính đồng bộ. Đồng thời, các doanh nghiệp cũng cần chứng minh năng lực hoàn vốn, khả năng quản lý, kế hoạch sản xuất kinh doanh và minh bạch tài chính để tăng khả năng hấp thụ vốn.
Ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng, cũng đồng tình rằng giảm lãi suất không phải là giải pháp cốt lõi giúp doanh nghiệp phục hồi. Nhiều doanh nghiệp không đáp ứng đủ điều kiện vay ngân hàng như tài sản đảm bảo không đủ, kinh doanh thua lỗ hoặc không quản lý được dòng tiền. Điều này đang đặt ra nhiều khó khăn cho ngân hàng trong việc giải quyết bài toán hỗ trợ doanh nghiệp hấp thụ vốn.
Trong hướng giải quyết, ông Nguyễn Văn Thân cho rằng doanh nghiệp cần nâng cao trình độ quản lý, kế hoạch sản xuất kinh doanh và tăng tính minh bạch tài chính. Điều này sẽ giúp các ngân hàng tin tưởng vào sức khoẻ của doanh nghiệp và dễ dàng đồng ý cho vay. Từ đó, đề xuất hai bên, doanh nghiệp và ngân hàng, cần đứng ở góc độ nhìn của nhau và cùng nghiên cứu, giải quyết các khó khăn, vướng mắc để tìm ra hướng đi chung trong vấn đề cho vay hiện nay.
Một yếu tố quan trọng để tạo sự gần gũi giữa người cho vay và người đi vay là tăng cường bảo lãnh tín chấp và nâng cao năng lực doanh nghiệp, theo ông Nguyễn Văn Thân, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng nhấn mạnh rằng, ngân hàng cần mạnh dạn trong việc cho vay. Quyết định về hình thức tín chấp hay thế chấp, cũng như quản lý dòng tiền, hoàn toàn nằm trong tầm quyền của ngân hàng thương mại. Nếu nhìn thấy doanh nghiệp hoạt động công khai, minh bạch, ngân hàng có thể mạnh dạn đưa ra quyết định cho vay.
Các ngân hàng thương mại như VietinBank, Agribank, SHB... đã triển khai nhiều giải pháp như hạ lãi suất cho vay, tung ra các gói vay lãi suất ưu đãi và giảm thủ tục giải ngân. Tuy nhiên, vẫn có hiện tượng vốn "ế". Do đó, việc tăng khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp mà còn giúp ngân hàng vượt qua khó khăn. Theo kiến thức kinh tế